رنگ آمیزی چوب سالهای زیادی است که محقق شده است اما…

پلی اورتان در انتهای مسیر تکنولوژیک پوشش های رنگی محصولات چوبی است.

پلی اورتان نوعی رنگ صنعتی با کاربردها و ویژگی های منحصر به فرد است.

ایزوسیانات (Isocyanate) دسته‌ای از ترکیبات آلی با فرمول عمومی N=C=O- است. ترکیباتی که شامل دو گروه عاملی ایزوسیانات هستند، به دی ایزوسیانات معروف هستند. این مواد در واکنش با پلیول ها دسته‌ای از مواد پلیمری به نام پلی یورتان را می سازند. در واقع، بر اساس تعريف صورت گرفته توسط اتحاديه صنعت پلی يورتان API هنگامی كه پلیول با دی ايزوسيانات يا پليمريك ايزوسيانات در حضور كاتاليست يا افزودنی مناسب واكنش دهند، پلی یورتان ها تشكيل ميشوند.

پلی اورتان را اولین بار اتو بایر در سال ۱۹۳۷ در آلمان کشف کرد و بعد از آن این مواد با داشتن خواص ویژه، پیشرفت بسیار زیادی را در انواع صنایع در جهان داشت. پلی اورتان ها با نام عمومی (PU) پلیمرهایی هستند که دارای پیوند یورتانی می باشند.

رنگ های پلی اورتان در دو دسته تک جزیی و دو جزیی تولید می شوند.

نوع تک جزیی هرچند کاربرد راحت تری دارند اما میزان کیفیت کار نهایی و همچنین میزان پوشش دهی آنها بسیار کمتر است.

رنگ پلی اورتان دو جزئی بر پایه رزین پلی اورتان تهیه شده و دارای مدت زمان خشک شدن بسیار کوتاه است. رنگ های پلی اورتان مقاومت بسیار بالایی در برابر انواع اشعه های نور خورشید و همچنین باران اسیدی دارند. رنگ پلی اورتان به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر رطوبت و چسبندگی عالی بر روی انواع سطوح و پوششها به عنوان لایه نهایی برای پوشش سطوحی که در معرض مستقیم نورخورشید و شرایط سخت آب و هوائی قرار دارند مورد استفاده قرار می گیرد. رنگ های دو جزئی پلی اورتان ظاهر بسیار زیبا و چشم نوازی دارند واز هرگونه مشکل پوست پرتغالی بودن که یکی از معضلات بزرگ رنگ های پودری می باشد عاری هستند، البته این موضوع به شدت تحت تاثیر محیط پاشش و تکنولوژی به کار رفته در پاشش می باشد اما در حالت استفاده معمولی بازهم نسبت به رنگ های پودری وضعیت بسیار مطلوب تری دارند.. رنگ پلی اورتان (Polyurethane) شباهت های زیادی به رنگ اپوکسی دارد و در بسیاری از موارد مکمل یکدیگر هستند. اين نوع رنگ به دلیل زیبایی و براق بودن، به عنوان لايه نهايی روی پوشش های حفاظتی اپوكسی بسيار مناسب می باشد و بیشتر جهت استفاده بر روی سطوح فلزی مانند پل ها، کشتی ها و تانکرها به عنوان آخرين لايه مورد استفاده قرار می گيرد و البته در آزمایشگاه ها، بیمارستان ها و محیط های بهداشتی سفارش می شود که از رنگ های کفپوش پلی اورتان استفاده گردد.

از پلی یورتان به عنوان یکی از با دوام ترین پوشش های حفاظتی برای رنگ آمیزی چوب استفاده می شود. پلی یورتان ها به طور معمول در ترکیب شیمیایی مبتنی بر پایه آب یا پایه روغن موجود هستند و تفاوت های جزئی در عملکرد و کاربرد بین این دو وجود دارد. نوع پایه آب دارای میزان پوشش کمتری بوده و استحکام کمتری نسبت به نوع پایه روغنی دارد و در عین حال قیمت آن بسیار پایین تر است. پلی یورتان استاندارد با قلم مو استفاده می شود ولی به صورت اسپری نیز ارايه می شوند و با بهره برداری از پیستوله نیز استفاده می شود.

پلی اورتان در حال حاضر بهترین گزینه برای رنگ آمیزی چوب است.

رنگ آمیزی چوب با پلی اورتان

کدام یک بهتر است: پلی اورتان روغن پایه یا آب پایه؟

تصمیم برای استفاده از یک پلی اورتان با پایه روغن یا آب تا حد زیادی به پروژه و ترجیحات پروژه بستگی دارد. استفاده از پلی اورتان های پایه روغن تا حدودی آسان تر است و می تواند نسبت به فرمول های پایه آب دارای مزاج کمتری باشد. آنها همچنین کمی ضخیم تر هستند و حاوی مواد جامد بیشتری هستند و به دو یا سه لایه نیاز دارند که در آن ممکن است پلی اورتان بر پایه آب به سه یا چهار لایه نیاز داشته باشد. با این حال ، اتمام لایه های پلی اورتان مبتنی بر روغن در معرض مشخص بودن جای قلم مو هستند و خشک شدن آنها بسیار بیشتر طول می کشد ، که می تواند پیشرفت اجرای کار را کند کرده و احتمالاً قبل از خشک شدن خطر ایجاد اشکال یا گرد و غبار در پایان کار وجود دار و به همین دلیل کار با پایه روغن بسیار سخت و دشوار است ولی در عین حال دارای پوشش بهتر و زیباتری است و نسبت به نوع پایه آب دارای اولویت است.  پلی اورتان پایه آب خیلی سریعتر خشک می شود، کمی خود تراز هستند و هنگام استفاده بوی کمتری نسبت به نسخه های پایه روغن دارند. عموما رنگهای پلی اورتان پایه روغن نیاز به محیط های پاشش بسیار ایزوله و گران قیمت دارند و برای خشک شدن بهتر است در گرم کن های صنعتی قرار گیرند. علاوه بر همه این موارد باید بدانید که پلی اورتان پایه روغن در مقابل حرارت و رطوبت پایداری و مقاومت بالاتری دارد

تفاوت رنگ پلی اورتان و پلی استر بر روی چوب

تمام محصولات چوبی از جمله درب‌های چوبی پس از ساخت باید با یک رنگ مناسب پوشیده شوند چون چوب اگر پوشش حفاظتی نداشته باشد پس از مدتی خشک شده و دچار ترک و یا سائیدگی می‌شود.

پلی اورتان یک نوع رنگ بسیار محکم و با دوام است. هنگامی که پلی ال بادی ایزوسیانات یا پلیمریک ایزوسیانات در حضور کاتالیست واکنش دهد، پلی یورتان یا پلی اورتان تشکیل می‌شود. پلی اورتان‌ها مواد ترموست هستند یعنی نمی‌توانند مانند ترموپلاستیک‌ها دائما ذوب شوند و به محصول جدید تغییر شکل دهند.

پلی استر رنگی است شفاف و بی رنگ. پلی استرها دسته بزرگی از رزین‌های سنتزی هستند که به دو گروه مجزا تقسیم‌بندی می‌شوند: اشباع (ترموپلاستیک) و غیر اشباع (ترموست). ترموپلاستیک‌ها هنگام حرارت‌دهی ذوب و هنگام سرد کردن جامد می‌شوند. مولکول‌هائی خطی با شاخه‌های جانبی کم دارند. ولی ترموست‌ها ترکیباتی هستند که هنگام حرارت‌ دهی ذوب نمی‌شوند و در دماهای بسیار بالا، به‌صورت برگشت ناپذیر، تجزیه می‌شوند. رزین پلی‌استری در ابتدا به شکل مایعی است به غلظت مربّا، ولی وقتی با هاردنر مخلوط می‌گردد، پس از مدتی حرارت آن بالا می‌رود و به حالت ژله درمی‌آید و سپس سخت و محکم می‌گردد. به ‌هنگام سفت شدن پلی‌استر، مولکول‌ها به‌هم نزدیک شده و مقداری از محلول نیز تبخیر می‌گردد. در نتیجه حجم پلی‌استر بعد از بستن اندکی کاهش می‌یابد. پلی‌استر سخت شده را دیگر نمی‌توان به حالت مایع برگرداند. پلی‌استر مایع، بوی زننده‌ای دارد و اگر روزانه مقدار پنج‌کیلوگرم از آن مصرف شود بی‌ضرر است، ولی بیش‌تر از این مقدار را باید در اتاقی که تهویه می‌شود انجام داد.

رنگ‌های پلی استر در مقابل رطوبت، حرارت، الکل‌ها، اسید، روغن و چربی، مرکب و جوهر تا حدودی مقاوم هستند ولی در مقابل نور خورشید مقاومت زیادی ندارند و سریعا گچی می شوند یا تغییر رنگ می دهند.

پلی استر خود به دو دسته نیم پلی استر و پلی استر تقسیم می شود

 رزین اپوکسی یا پلی اورتان

متاسفانه بسیاری از تولید کنندگان و یا مجریان از اپوکسی برای رنگ آمیزی چوب استفاده می نمایند و این کاملا اشتباه است و دلیل آن هم بیان می کنیم. رزین اپوکسی هم یک محصول دو جزئی است که یکی از این اجزا هاردنر است و نقش کاتالیزور را در فرآیند شیمیایی بر عهده دارد.

شاید رایج ترین کاربرد رزین اپوکسی صرفاً به عنوان چسب باشد. پیوند اپوکسی تقریباً به هر سطحی پیوند می خورد و این باعث می شود اتصال دو ماده مختلف به همراه آن کاملاً آسان باشد. هنگامی که چسب خشک شد ، پیوند اپوکسی بسیار محکم است و احتمالاً اتصال پیوسته ای ایجاد می کند و این استحکام باعث میشود که سمباده خوری بسیار کم باشد و لایه ای بسیار محکم به وجود می آید. بسیاری از افراد محصولات سفید را با اپوکسی پوشش می دهند و از این بابت خوشحال هستند در حالیکه اپوکسی بر روی فلزات به کار می رود و برای چوب اصلا گزینه مناسبی نیست.

رزین اپوکسی بر روی سطح چوب مقاومت زیادی در دراز مدت نخواهد داشت.  در واقع، رزین اپوکسی برای کاربردهای  پوشش و آب بندی بسیار مفید است و می توان از آن برای ایجاد کفپوش و کف میز نیز استفاده کرد. در واقع اپوکسی دارای خاصیت استحکام بالاتری نسبت به پلی اورتان است اما همین ویژگی باعث می شود تا در برابر ضربه ضعیف تر عمل کند و در مقابل نور خورشید نیز مقاومت کمتری از خود نشان می دهد.

مطالعه بیشتر اینجا و اینجا